Kinh tế Nhật Bản sau thảm hoạ 11.3 : Vì sao đồng Yên liên tục tăng giá ?

Đồng yên tăng giá sau thảm họa 11.3
CFOViet.com :: Ngày 17.3, đúng 6 ngày sau trận động đất M9 kèm sóng thần, chỉ trong vài giờ, đồng Yên đã phá vỡ mức 80 Yên/USD và đạt kỷ lục 76,25 Yên/USD, cao nhất kể từ sau Thế chiến thứ 2.
Nhìn lại quá khứ

Cứ sau mỗi lần Nhật Bản gặp sự cố, đồng Yên luôn xảy ra những biến động lớn.

• Năm 1990, nền kinh tế bong bóng Nhật vỡ tung, đồng Yên giảm giá mạnh, 1 USD đổi được khoảng 160 Yên (Đồng Yên rẻ). Lý do Yên giảm giá: Nhà đầu tư lo ngại nền kinh tế Nhật suy thoái, nên bán Yên ra để tìm kiếm sự an toàn hơn với USD hoặc Vàng. Lực bán Yên mạnh đẩy giá Yên xuống thấp.
• Năm 1995, sau trận động đất kinh hoàng tại Osaka & Kobe, các công ty Bảo hiểm của Nhật huy động tiền Yên từ nước ngoài về để thanh toán thiệt hại. Nhận thấy nhu cầu đồng Yên sẽ lên cao, nhà đầu tư mua Yên ào ạt với mục đích đầu cơ, khiến đồng Yên tăng vọt với 1 USD tương đương khoảng 80 Yên (Đồng Yên đắt đỏ).

Như vậy, đồng Yên có xu hướng giảm giá khi Nhật bị khủng hoảng kinh tế, và tăng giá khi xảy ra những biến cố gây thiệt hại về người và của.
Nguyên nhân đồng Yên tăng giá sau thảm họa kép 11.3 lần này

Trên lý thuyết, khủng hoảng tài chính sau động đất và thảm kịch hạt nhân sẽ khiến nhà đầu tư bán đồng Yên và kéo giá Yên giảm xuống. Tuy nhiên điều ngược lại đã xảy ra.Có 2 nguyên nhân chính:
1. Đầu cơ đồng Yên sau 11.3
Thảm họa 11.3 lần này với hơn 10.000 người chết cũng dấy lên kỳ vọng rằng các công ty bảo hiểm sẽ bán các tài sản ở nước ngoài và thu đồng Yên về (Repatriation) để chi trả thiệt hại về tài sản và thương vong cho nạn nhân. Với dự đoán như vậy, nhiều người thừa cơ mua Yên để tích trữ chờ giá lên và bán ra kiếm lời. Động thái mua Yên ào ạt vô tình đẩy giá đồng Yên lên cao.Như vậy nguyên nhân chính vẫn là đầu cơ kiếm lời, làm cho đồng Yên tăng giá quá cao và khiến Nhật Bản càng thêm điêu đứng.Ngày 17.3, Bộ trưởng đặc trách Kinh tế và Tài chính Nhật Bản, ông Kaoru Yosano, đã khẳng định, việc các công ty bảo hiểm nước này ồ ạt rút tiền ở nước ngoài về là “những tin đồn vô căn cứ”. Theo ông, các công ty bảo hiểm Nhật hoàn toàn có đủ thanh khoản, chứ không cần phải bán các phần vốn đang có bằng ngoại tệ.2. Đồng Yên an toàn hơn Euro và USD:

Điều nghịch lý là nợ công ở Nhật Bản đã lên tới xấp xỉ 8.000 tỷ euro, cao hơn nhiều lần so với mức vài trăm triệu Euro như ở Hy Lạp, Ireland và Bồ Đào Nha, ngoài ra nền kinh tế Nhật Bản trên đà suy yếu đã bị Trung Quốc soán ngôi vị số 2 thế giới, nhưng đồng Yên vẫn được xem là nơi trú ẩn an toàn cho nhà đầu tư.
Cuộc khủng hoảng nợ công Eurozone và nỗi lo về khả năng Mỹ bị hạ bậc tín nhiệm đã khiến đồng Yên trở thành một trong những kênh đầu tư được ưa thích. Vì vậy, cứ sau mỗi lần kinh tế Âu Mỹ có sóng gió là đồng Yên lại lên giá.
Thủ đoạn của những kẻ đầu cơ

Thị trường ngoại hối hoạt động 24/24h trên khắp thế giới. Sau ngày 11.3, những kẻ đầu cơ nhắm thời điểm khoảng 5 giờ sáng giờ Nhật Bản để ra tay.
Đây là thời điểm cuối buổi trên sàn giao dịch Forex của Mỹ, đồng thời cũng là giờ mở cửa của các thị trường Forex tại châu Á, với lượng giao dịch ngoại tệ khá thưa thớt. Thêm vào đó tại Nhật cũng đang là sáng sớm, vì vậy Ngân hàng Trung ương Nhật Bản khó có thể trở tay để bình ổn tỷ giá.

Tác động của việc đồng Yên tăng giá

Yên tăng giá là bất lợi lớn đối với nền kinh tế phụ thuộc vào xuất khẩu như Nhật Bản. Trong khi đó ngày càng có nhiều doanh nghiệp Nhật Bản di chuyển cơ sở sản xuất ra nước ngoài, dẫn đến tình trạng rỗng ruột của nền kinh tế lớn thứ 3 thế giới này.

Ví dụ: tập đoàn Toyota thiệt hại 30 tỷ Yên (khoảng 380 tỷ USD) mỗi năm khi đồng Yên tăng giá so với USD.
Ngược lại, dựa vào lợi thế đồng Yên giá cao, các doanh nghiệp Nhật dễ dàng mua lại các công ty nước ngoài với giá rẻ hơn, nhằm mở rộng thị phần trên thế giới. Gần đây nhất là thương vụ :

• Kirin Holdings – kinh doanh thức uống – mua lại toàn bộ phần vốn của Trade Ocean Holdings, công ty mẹ của CTCP Thực phẩm Quốc tế (IFS), và hiện nắm giữ 57% cổ phần của IFS.
• Unicharm của Nhật mua lại toàn bộ công ty Diana Việt Nam.

Giải quyết vấn đề
Ngày 18.3 ngân hàng Trung ương tiến hành can thiệp tỷ giá bằng cách mua vào hàng tỷ USD để làm giảm giá đồng Yên nhằm mục đích ngăn chặn hoạt động của giới đầu cơ tiền tệ cũng như những biến động tỷ giá thất thường.

Các bộ trưởng tài chính và thống đốc ngân hàng trung ương nhóm 7 quốc gia công nghịêp phát triển (G7) đã can thiệp vào các thị trường tiền tệ để giúp Nhật Bản vượt qua khó khăn trong lúc này. Theo đó, mỗi thành viên G7 sẽ bán đồng Yên ra các thị trường có mở cửa giao dịch.

Ngay sau đó, giới đầu cơ đã bán Yên để hưởng chênh lệch. Đồng Yên đã nhanh chóng sụt giảm mạnh xuống mức 81,26 Yên/USD. Như vậy, đồng Yên sụt giá là do sự can thiệp của G7 và phản ứng của nhà đầu tư trên thị trường.

Ngân hàng Trung ương Nhật Bản đã liên tục bơm tiền vào hệ thống tài chính để bình ổn thị trường tiền tệ, ngoài ra còn cam kết sẽ tích cực mua trái phiếu chính phủ Nhật, các quỹ ETF và quỹ tín thác bất động sản.

Bình luận: Các quỹ phòng hộ Hedge Fund tại Mỹ thường nhắm vào những biến cố (động đất, hạn hán, lũ lụt, chiến tranh) để đầu cơ kiếm lợi nhuận. Các quỹ đầu tư này tập trung vào danh mục đầu tư như ngoại tệ, chứng khoán, hàng hóa (vàng, ngũ cốc, …) để thao túng giá và kiếm tiền trên sự đau khổ của người khác. Nhà đầu tư đã biến tướng thành kẻ đầu cơ, và họ kiếm tiền để phục vụ lợi ích cá nhân ích kỷ mà không cần quan tâm đến việc người khác sống chết ra sao.

CFOViet sẽ đề cập đến vấn đề này nhiều hơn trong các bài viết liên quan đến chiến tranh tiền tệ sắp tới.

Theo CFOViet.com

http://vneconomy.vn/20110804102530432P0C99/nhat-ban-lai-can-thiep-ha-nhiet-ty-gia-dong-yen.htm

http://vietstock.vn/ChannelID/774/Tin-tuc/196935-nhat-ban-chuan-bi-can-thiep-tien-te-de-ha-gia-dong-jpy.aspx

http://vneconomy.vn/2011031802268796P0C99/da-tang-cua-dong-yen-da-duoc-chan-dung.htm

http://news.livedoor.com/article/detail/5505447/

http://business.nikkeibp.co.jp/article/money/20110319/219056/

Thuật ngữ tài chính:
Tỷ giá ngoại tệ, USD/JPY, đầu cơ, chiến tranh tiền tệ, nguyên lý cung cầu